Self-assessment, czyli samoocena ucznia to potężne narzędzie, które może mieć ogromny wpływ na to, w jaki sposób uczeń postrzega swoje postępy w nauce. Wdrożenie jest bardzo proste, a efekty zaskakująco znaczące! Self-assessment znajdzie swoje miejsce wśród uczniów w każdym wieku, nawet tych, którzy dopiero rozpoczynają swoją przygodę z nauką języka angielskiego. Dowiedz się więcej i sprawdź, jakie pomysły na uczniowską samoocenę dla Ciebie przygotowałam. 

Czym jest self-assessment? 

Najprościej rzecz ujmując jest to forma ewaluacji czy też pewnej oceny swoich postępów i stopnia przyswojenia danej partii materiału. Może przyjmować różne postaci, jednak zawsze kluczowe jest w niej to, że uczeń dokonuje jej samodzielnie, bez udziału lektora. 

Po co stosować self-assessment? 

Używanie narzędzi do uczniowskiej samooceny ma wiele funkcji i pozwala zaopiekować różnorodne potrzeby. Przede wszystkim, poprzez wyraźne pokazanie uczniowi, gdzie znajduje się na edukacyjnej ścieżce, znacząco podnosi językową pewność siebie.

To przecież jasne – wizualna reprezentacja tego, co już umiem działa na ucznia stymulująco i sprawia, że chce więcej, skoro tak wiele już potrafi!

By dokonać self-assessmentu, często uczeń musi jeszcze raz przejść przez nowy materiał (choćby w głowie, by móc ocenić co pamięta, a czego nie), narzędzia do samooceny znacząco wpływają na zapamiętywanie nowych informacji. Mogą wręcz służyć jako doskonała powtórka na koniec zajęć!

Z kolei dla lektora, uczniowski self-assessment to kopalnia informacji zwrotnej. Na podstawie tego, co sam o sobie mówi uczeń, lektor może wyciągnąć wnioski dotyczące swojej lekcji, ogólnego tempa przyswajania materiału, pewności siebie uczniów i ich zaangażowania oraz zagadnienia, którym należy poświęcić dodatkową uwagę.

I na koniec, oddając w ręce uczniów narzędzia do samooceny, przekazujemy mu też część odpowiedzialności za ten proces edukacyjny, którego jest częścią. To uczeń może zdecydować, co ze swoją samooceną zrobi i jakie podejmie dalsze kroki, znając już stan faktyczny. W ten sposób odkrywa swoją autonomię oraz sprawczość, czyli dodatkowo pracuje nad kompetencjami miękkimi. 

Kiedy stosować self-assessment? 

Jak najczęściej! Może nie po każdym zadaniu czy aktywności, ale zdecydowanie po opanowaniu większej partii materiału lub po prostu na koniec zajęć czy działu.

Samoocena nie musi zajmować wiele czasu, może trwać zaledwie dwie-trzy minuty i stanowić część rytuału kończącego lekcję czy powtórki zbierającej wszystko, czego uczniowie nauczyli się podczas lekcji. Jeśli przyzwyczaisz swoich uczniów, że samoocena jest integralną częścią waszych zajęć, też nabiorą wprawy i zaufania do tej metody. 

Pomysły na self-assessment w różnych grupach wiekowych 

Dla Young Learners 

Pamiętaj, że samoocena w tej grupie wiekowej nie może być zbyt skomplikowana i nie powinna opierać się na rywalizacji. Uczeń powinien bez trudu zrozumieć, jaką czynność powinien wykonać i móc samodzielnie wyciągnąć z niej wnioski. 

Światła drogowe 

Przygotuj trzy kartki w kolorach zielonym, pomarańczowym i czerwonym — zupełnie jak światła drogowe. Wręcz uczniom karteczki reprezentujące nowe słownictwo/ zdania zawierające strukturę itp. Poproś uczniów by samodzielnie zdecydowali, które słówka są dla nich:

a) łatwe i doskonale je znają — te przyporządkowują do kartki zielonej,

b) znane, ale jeszcze czasem się mylące — do pomarańczowej,

c) wciąż trudne – do czerwonej. 

Zadanie uczniowie mogą wykonywać równocześnie, wówczas możecie wspólnie ocenić poziom swojej wiedzy jako grupa, a uczeń może samodzielnie policzyć ile jego karteczek znalazło się na polach czerwonych i pomarańczowych, a ile na zielonym (nie musi tego wyniku podawać głośno!). Alternatywnie uczeń może wykonać to ćwiczenie samodzielnie np. W zeszycie i zyskać w ten sposób gotowy materiał do powtórki w domu. 

Młodzież 

Z mojego doświadczenia wynika, że młodzież alergicznie reaguje na większość prób testowania i poddawania ocenie. Dlatego w tej grupie wiekowej doskonale sprawdzają się aktywności, które zawierają w sobie element wyzwania (ale niekoniecznie rywalizacji!) i nieco ukryty cel samooceny. 

Chmura wyrazowa — skreśl wszystkie słowa

Wypróbuj chmurę wyrazową, w której znajdą się nowe słowa czy elementy struktur, które pojawiły się na zajęciach. Uczniowie mogą pracować samodzielnie lub w parach. Zadanie polega na tworzeniu zdań z wykorzystaniem danego słowa/struktury.

Po utworzeniu takiego zdania uczeń wykreśla z chmury wykorzystane słowa i przyznaje sobie punkty (za każde słowo, chociaż naturalnie można punktację dopasować do swoich potrzeb). Można też pokusić się o wariant z tłumaczeniem czy inną formę wykorzystania materiału z chmury. I znów — uczeń sam widzi, jakie elementy potrafi łatwo wykorzystać, a które sprawiają mu problem (te warto wziąć w kółko). 

Dorośli 

Dorośli wyjątkowo cenią wizualne dowody przyrastania wiedzy. Stąd w tej grupie wiekowej dobrze sprawdzą się aktywności pozwalające nanieść nowe kompetencje na skalę lub sumujące nową wiedzę. Self-assessment staje się wówczas doskonałym narzędziem w walce z typowym “uczę się od tylu lat, a wciąż nie potrafię” – teraz sam ów dorosły może zobaczyć, że jednak potrafi. 

Prostym narzędziem będzie Skala. 

Wystarczy przygotować (na papierze, tablicy, w pliku) spis nowych umiejętności np. Po skończonym unicie rozpoczynające się od “Potrafię”, “umiem”, “wiem” itd. Oraz skali do każdego z nich. Zachęcam do odejścia od typowo szkolnej skali 1-6, sama najchętniej stosuję 1-10 lub 1-8, gdzie 1 oznacza niski stopień (zdaniem ucznia) przyswojenia tej umiejętności, a skrajna cyfra- wysoki. 

Osobiście zachęcam, by uczniowie oceniali się samodzielnie, ale zaznaczali odpowiedzi na jednym arkuszu np. Kolorowymi kropeczkami (każdy uczeń powinien mieć inny kolor). Dzięki temu widoczny będzie postęp nie tylko pojedynczego ucznia, ale także całej grupy. Takie podsumowanie to świetny pretekst do powtórki i weryfikacji samooceny na kolejnych zajęciach (np. W ramach rozgrzewki) oraz doskonały motywator do dalszej pracy – oceny zaskakująco często układają się blisko końca skali! 

Self-assessment na warsztatach dla Proud Users of NGL 

Uczestnicy warsztatów w Warszawie mieli okazję na własnej skórze przekonać się, jak uczniowie czują się poznając zupełnie nowy materiał, ponieważ dostali ode mnie porcję… języka włoskiego. Na podstawie poznanych słów i struktur (w aktywny i pełen ruchu sposób!) próbowali następnie samodzielnie oszacować swoje postępy i poziom językowy przy pomocy 10 narzędzi dla różnych grup wiekowych. Z opinii na gorąco wiemy, że… wyszło rewelacyjnie! 

Self-assessment to szalenie proste i skuteczne narzędzia, które mogą wprowadzić do Twoich zajęć dodatkowy powiew świeżego powietrza i motywacji. Wypróbuj, co Ci szkodzi?

 

PRZEŻYJMY TO JESZCZE RAZ! – Letnia Akademia Proud Users of NGL (18.08.2023)

 

 

 

 

Chcesz dowiedzieć się więcej o programie partnerskim Proud Users of NGL – kliknij tutaj! … i dołącz do nas asap!

Jesteśmy tu po to, aby wspierać cię w rozwoju! ZADZWOŃ do nas – KONTAKT

 

 

 

Autorka: Ola Marchwian

Metodyk #teamNGL, autorka bloga i podcastu Metodyka Języka. Prowadzi szkolenia i webinary oraz wspiera właścicieli małych szkół językowych w prowadzeniu biznesu. Fanka uczenia w ruchu i recyklingu materiałów edukacyjnych. Prywatnie mama niesfornego bobasa i właścicielka jeszcze bardziej niesfornego kota. Gdyby mogła, całymi dniami uprawiałaby zimowe sporty.